Çocukların gün içinde ne kadar tv, bilgisayar gibi uyaranlara maruz kaldığı, karşılıklı olarak ne kadar konuşulduğu, konuşmasını hızlandıracak oyuncak, kitap gibi materyallerin olup olmadığı, çocukla ilgilenen yetişkin sayısı gibi faktörler çocuğun dil gelişimini etkiler. Kendisi ile az konuşulan anne baba dışında fazla insan görmeyen, tv karşısında büyüyen, sosyal ortamları görmeyen çocuklarda dil gelişimi gecikir. Özellikle ilk 3 aştan önce çocuğun tv, bilgisayar, , telefonla zaman geçirmesi dil gelişimini geciktirir. Piyasada bebekler için hazırlanmış pek çok tv yayını, youtube yayını bulunmaktadır. Her ne kadar bebeklere yönelik hazırlandığı söylense de dil gelişimini ve iletişimi olumsuz etkilediği dikkat süresini odaklanmayı olumsuz etkilediği saptanmıştır.
Çocuğunuz duyduğunu tekrarlamasa bile farklı sözcükleri duydukça zihnine kaydedecektir, bu nedenle bebeğinizle konuşmanız onun çıkardığı seslere tepki vermeniz onunla oynamanız gelişimi için çok önemlidir. Çocuklarıyla sık oyun oynayan ve oynarken onlarla konuşan, çocuklarına kitap okuyan, çevrelerinde ilgilendikleri, işaretle gösterdikleri şeyler hakkında çocuklarıyla konuşan ve çocuklarıyla sade bir dil kullanmayı tercih eden ebeveynlerin çocuklarının dil gelişimleri daha iyi durumda olacaktır.
Dil gelişiminde gecikme; işitme engeli, otizm, gelişim-zeka geriliği, otizm-yaygın gelişimsel bozukluk gibi nedenlere de bağlı da olabilir. Bu yüzden dil gelişiminde erken müdahale çok önemlidir.
Dil Gelişimi İçin Aileler Neler Yapabilir?
Her yaptığınız olay ile ilgili konuşun. ‘‘buse oyun oynuyor ’’
Geçmiş veya gelecekle ilgili konuşun. ’’buse bugün dışarı çıktı’’
Konuşurken yüzünüze ve ağzınıza baktığından emin olun. Özellikle yeni sözcük söylerken sizi izlemesini sağlayın.
Konuşması için fırsat yaratın.
Taklit becerilerini geliştirin. ’hadi benim gibi yap diyerek taklit etmesini isteyin. Ses taklitleri (möö-havhav-düüt-düt) yaptırın. (Ses Taklit Kartlarını Buradan İnceleyebilirsiniz)
Bol bol hikayeler anlatın.
Okul Öncesi Öğretmeni
